قبل از اینکه محسن چاووشی که خواننده سبک پاپ محسوب میشه بره سمت اشعار شاعرانی بزرگی مثل مولوی و سعدی و ... ما چند آلبوم در این زمینه داشتیم در موسیقی مون.
گروه ایهام چیزی بیشتر از ۱۵ سال پیش روی اشعار بزرگان ملودی های راک گذاشته و عرضه کرده بود. تراک هایی که گوش هر شنونده ای قادر به تحملش نبود و مخاطب خاص داشت. اون هم در دوره ای که جدا از موسیقی ایرانی خارج از کشور داخلی های نوپا هم اغلب پاپ می خوندن و این تازگی اینها و حضور قوی موسیقی خارج از کشور به خودی خود تقاضا برای موسیقی های آلترناتیوی مانند گروه ایهام کم بود.
در همون اوایل هزاره جدید داریوش با کمک فرزین فرهادی آلبومی از اشعار مولانا تهیه کردند که هر اونچه که می تونستند رو در این راه صرف کردند از پروداکشن قوی تا حضور خواننده هایی مثل رامش و فرامرز اصلانی که خود اصلانی یکی از ناب ترین البوم های تاریخ موسیقی ایران رو سال قبل تر از اون ساخته بود با نام " روزهای ترانه و اندوه" که خودش شبه تلفیقی و آلترناتیو بنظر میاد. هنوز هم چه بسا ! و دکلمه هایی از شهره آغداشلوی چهره شده در اسکار اون سالها و علیرضا میبدی ..

داریوش در مسیر داریوش بودن خودش نه برای پول که بخاطر هنر و موسیقی ایران اون آلبوم رو تهیه کرد و چند سال بعد البوم معشوق همینجاست۲ رو با اشعار حافظ ساخت اون هم توی سالهایی که اینترنت دیگه رمقی برای موسیقی خارج از کشور نگذاشته بود و از لحاظ مالی هم مطمئنا فروش البوم پاسخگوی هزینه های تهیه چنین البومی نبود. اما اون داریوش بود و در مسیر داریوش وار خودش انگار که باید این راه رو میرفت. بماند که در همین اثنا دنیای این روزهای من و معجزه خاموش رو هم عرضه کرد که از لحاظ کیفی در دهه چندم فعالیت این خواننده تنها نشون از هوش و ذکاوت و دغدغه هنری و مشخصا هنرشناسی اون داره.

آلبوم رومی نسل من رو با مولانایی آشنا کرد که شاید فقط چند شعر اون رو در کتاب های درسی خونده بودیم و هرگز شیرینی چیزی به اسم شعر بزرگان ایرانی رو نچشیده بودم. مگر از یکی دو رفیق اهل دل که وقتی حافظ خونی می کردند هاج و واج می موندم از این تشبیه و تمثیل و جفت و جوری کلمات و آهنگ اشعار اونها. رومی رو هرچقدر بیشتر گوش میدادم بیشتر لذت می بردم و بیشتر داریوش رو دوست می داشتم که باعث چنین آشنایی شده برای من. این اشعار مثل اینکه در دنیای موازی با ما درحرکتند و ما از اونها غافلیم وقتی با ملودی خوب و صدای خوب بهشون گوش می دیم خوراک موسیقایی فوق العاده ای هست که می تونه جایگزین بی بدیل تکرار مکررات این خواننده و اون خواننده باشه و همیشه تورو توی عمق خودش نگه داره

نی من منم و نی تو توئی نی تو منی.
هم من منم و هم تو توئی و هم تو منی.
من با تو چنانم ای نگار ختنی.
کاندر غلطم که من توام یا تو منی

این حرکت داریوش شاید حتی مهجور موند و اونقدرها بهش پرداخته نشد یا دیده نشد یا جدی گرفته نشد نمی دونم واقعا شاید اگر شرایط محیا بود داریوش بیشتر در زمینه اشعار بزرگان کار می کرد و البوم های بیشتری با این شعرها می ساخت برای گوش هایی که حالا با پشت سر گذاشتن دهه اول هزاره جدید کاملا ذائقه موسیقایی اش تغییر کرده بود. و تحت تاثیر موسیقی های بی مجوز که شامل طیف وسیعی از سبک های توام شرقی و غربی بود دیگه چارچوب خاصی رو بر نمی تابید.بخصوص که حضور و شیوع اینترنت در لایه های مختلف اجتماع دسترسی به هر نوع موسیقی رو ممکن کرد. سیستم نظارتی بعنوان ارشاد هم که مثل خیلی از ارگان های دیگه چون یک سیستم عقب مونده ای هست که پیش بینی چنین دوره ای براش ممکن نبود و اصلا تطابق با چنین شرایطی براش امکان پذیر نبود با همون روش چماق سعی کرد خفه کنه جای این که عرصه رو مهیا کنه تا از بهم ریختگی و هرج و مرج در زمینه موسیقی های مختلف جلوگیری بشه. و نتیجه این شد که گوش شنونده ها به سطحی ترین موسیقی های ممکن عادت کرد و هواخواهایی پیدا کرد که برای شنونده کمی با سابقه تر موسیقی ایرانی قابل هضم نبود و حتی این نسل در مقابل نسل بعد یارای مقاومت نداشت و با هزارجور فحش و ناسزا روبرو می شد. و موسیقی هم که همچنان سلیقه بود و باید بهش اخترام گذاشته می شد. غافل از اینکه سلیقه هم در بطن خودش می تونه سطحی نازل و یا با کیفیت داشته باشه !

این شرایط ادامه پیدا کرد و خواننده های داخلی سوار بر اسب شهرت خوب تاختند و پشت هم آلبوم و کنسرت و ... روزهای خوب یکی بعد از دیگری طی شد و ناگفته نماند که البوم های خوبی هم از خواننده های صاحب هنرتر شنیده شد اما این روند دوامی نداشت و ناگهان در میونه راه شهرت و معروفیت و حالا من هرچی بخونم عالیه ! منتهی شد به البوم هایی با ترانه های ضعیف و بشدت بازاری که خواننده یادش رفته بود از کجا شروع کرده و چشم به نسل تازه دوخته بود تا به اسم "بروز موندن" تجاری ترین البوم های ممکن برای مصرف صرف داخل ماشین ها و باشگا ههای ورزشی بشه.
البوم ها یکی بعد از دیگری آمدند و تاریخ مصرفشون شاید یکی دوهفته شد و تک تراک های کمی بهترشون هم لابلای موسیقی هایی با گروه خونی الکی خوش و گاهی هم زیادی خوش "خوش میگذره بعلللللللللله" در فلش مموری ها گم بشه.

اما این گوشه کنارها نکته مثبت اینهمه شلوغی و بهم ریختگی و جنجال های برای هیچ ! شنیده شدن موسیقی های آلترناتیو و بند های زیرزمینی توسط شنونده هایی بود که موسیقی که در بالا شرحش رفت اصلا مورد تایید و خواستشون نبود و خطوط فکری و ذائقه موسیقی شون همسو با استعدادهای بی بدیلی بود که حالا همت اونها با امیدی که از همین شنونده ها گرفتند تبدیل به آهنگ های نابی میشد که اگرچه با اون حجم از تولیدات ناچیز بود اما باز غنیمت بودند. راک کاوه یغمایی و کاوه آفاق برای ماها زمینه ای شد برای راک دلنشین ایرانی!

این میون محسن چاووشی بعنوان خواننده پاپ پا گرفته در اوایل دهه هشتاد قاعدتا باید در دسته اول می گنجید که حالا البومی داده و کنسرتی گذاشته و این حضور رو در بازار بااصطلاح مجاز موسیقی یادآوری می کرد. یعنی همین و همین. شاید چندتا کارش می گرفت و شاید هم نه. اما لایک ها و فالوئرهاش رو داشت و خلاصه نون و ماست محیا بود و دردسری انچنانی هم متوجهش نبود.

درست برعکس تمام این قضایا چاووشی راه خودش رو رفت و از یک خواننده پاپ با ترانه های عامه پسند تبدیل به آلترناتیو فوق العاده قوی برای جریان موسیقی پاپ در این مملکت شد. درست در زمانی که بزرگان لب به تحسین از چاووشی باز کردند و خود داریوش هم در مصاحبه ای از چاووشی تعریف کرد ( که مطمئنم اولین بار خودم اینجا و در این سایت تیتر کردم و بعد این تیتر به سایتهای دیگر رسوخ پیدا کرد!) ۱۳ رو با اون گزینش اشعار بی نظیر تولید کرد که در واقع باب اشنایی نسل تازه شنونده موسیقی با این بزرگان بود همگام با حرکتی که داریوش انجام داد. یعنی استفاده از اشعار بزرگان که تلقی افکار عامه از اونهاطوری بود که این اشعار فقط در آوازهای موسیقی سنتی می گنجید. اما دیدیم که چطور با ملودی و تنظیم های خوب این اشعار در پاپ هم با توفیق همراه شدند.

و من به تاثیر چنین موسیقی با این تفکری که پشتش هست در سطح اجتماعی هم حتی اعتقاد دارم.

حالا دیگه چاووشی خط فکری خودش رو داشت و مسیری رو میرفت که برای خوش مهم بود و اگرچه حالت نسبی آزمون و خطا بودن این تفکرات می تونست شکست رو براش بهمراه داشته باشه اما ادامه داد و این منتهی به آلبومی شد که امروز داریم بهش گوش می دیم و در میون هرج و مرج بی دلیل بازار پاپ داخلی کاملا تافته جدابافته بلحاظ درک مثبت کلمه هست که می تونه الگویی باشه برای سایر تهیه کنندگان و خوانندگان که توگویی به بن بست ایده و خلاقیت در هنرشون رسیدند. و هر ازگاهی تراک هایی عرضه می کنند که چنگ زدن های بیهوده به سنگ های سست مسیر سقوط بنظر میاد.

آلبوم با ترانه های ترانه سرایان داخلی و اشعار ناب شعر پارسی ترکیب جالبی داره. و باز هم باید به انتخاب های چاووشی آفرین گفت. و به ملودی ها و بخصوص نحوه خوندندش در این البوم که پخته ترین حالت هایی هست که من ازش شنیدم حتی وقتی با صداش بازی میکنه انگار لازمه تراک ها بوده
بخصوص در امیر بی گزند و تریاق.

تریاق بی نظیره. خلق چنین آهنگی شاید فقط از چاووشی برمیامد.
امیر بی گزند مصداق وجود تفکری هست که از چاووشی به زبون میاریم. برای من شروع با اذان جالب نبود اما وقتی در پلی شدن های دوباره صدای کلیسا و شاید یکی دو زبان دیگه در مورد خدا رو اول ترانه می شنویم تازه شیرین جلوه می کنه. و ذهن توطئه طلب و توطئه پسند مارو از قرارگیری اوای عربی در اول البوم رو نرم می کنه!
دکلمه آخر تراک شاه مقصود کم نظیر هست. اوج حضور دکلمه در ترانه که بهترین هاش رو شاید از مسعود فردمنش بیاد داریم تا امروز و این زمان که این کار شاید دمده شده باشه اما شنیدن ناگهانی این دکلمه تاثیرگذاری عجیبی داشت و هربار داره.
خود شاه مقصود
اهنگ بی نظیری هست که قسمت ابتدایی و تشبیهات ترانه البته برای من قابل فهم نیست که این مشکلی بود که با اکثر کارهای گذشته چاووشی داشتم.
چنگیز
و دل من با اون تنظیم شیرین و ترجیع بند زیبای ملودی
در کلیت البوم و این تراکها من بشخصه نقش بهروز صفاریان رو کاملا جاری می دونم.

اینهارو بعنوان یک آدمی گفتم که از البوم های چاووشی نهایتا یکی دوتا کار رو می پسندیدم همیشه. جدا از ۱۳ که انقدر خوب بود که اوریجینال خریدمش. و یکی دو البوم و بخصوص البوم قبلی که شاید دو سه دفعه گوش دادم.
همچنان با زنده اجرا نکردنش موافق نیستم.
اما انتظار من از از صداش همین البوم بود.
این هم کاملا مشخص هست که این البوم رو هرکسی گوش نخواهد داد. و اصلا انگار هدف چاووشی همین بوده. چون با تنظیم های پاپ تر می تونست مخاطب عام رو مدنظر قرار بده.