موسیقی ما - صوفیا نصرالهی: شنبه شب از سری اجراهای موسیقی کلاسیک سی‌ویکمین جشنواره موسیقی فجر، ارکستر سمفونیک تهران به رهبری امیل تاباکوف روی صحنه رفت و قطعاتی از محمد سعید شریفیان، چایکوفسکی و دورژاک اجرا کرد. تاباکوف، آهنگساز، تنظیم‌کننده و نوازنده باس بلغاری یکی از رهبران ارکستر برجسته جهان است که در ادامه برنامه علی رهبری برای حضور رهبران ارکستر بین‌المللی و هدایت ارکستر سمفونیک در جشنواره موسیقی فجر حضور پیدا کرده است. تاباکوف با ارکستر فیلارمونیک روس و ارکستر بلغارستان و فیلارمونیک بلگراد همکاری‌های طولانی مدتی به عنوان رهبر ارکستر و مدیر هنری داشته است. از آن جالب‌تر اینکه این موسیقیدان سال 1997 به عنوان وزیر فرهنگ بلغارستان منصوب شد. حضور رهبر ارکستری با این تجربه نوازندگان ارکستر سمفونیک تهران را هم هیجان‌زده کرده بود. اجرا در شرایطی شروع شد که بالکن‌های تالار وحدت هم مملو از جمعیت بود اما در کمال تعجب در طبقه همکف صندلی‌های خالی دیده می‌شد. علی رهبری به سنت همیشگی خودش به عنوان مدیر هنری ارکستر سمفونیک در ردیف اول نشسته بود.

رپرتوار برنامه در نگاه اول کمی عجیب بود. اولین قطعه‌ای که برای اجرا انتخاب شده بود قطعات محلی گرگانی ساخته محمدسعید شریفیان بود. شریفیان که در لندن و ایتالیا موسیقی خوانده آهنگساز برخی از مجموعه‌های تلویزیونی و پژوهشگر در زمینه موسیقی است. نکته جالب تنظیم چهار قطعه محلی شریفیان برای ارکستر سمفونیک بود که شبیه یک قطعه کلاسیک با تم شرقی از کار درآمده بود. امیل تاباکوف مقتدرانه ارکستر را رهبری می‌کرد. قطعا این هماهنگی حاصل زحماتی است که علی رهبری برای ارکستر کشیده و حالا یک رهبر ارکستر کارکشته می‌تواند خیلی ساده با نوازندگان ارکستر سمفونیک تهران همکاری کند و از کارشان لذت ببرد. از همین قطعات اول مشخص بود که نوازندگان ارکستر در اوج هستند. قطعات را با انرژی و با احساس نواختند و در حین اجرا از چهره‌هایشان پیدا بود که کاملا آرام و روی قطعاتی که اجرا می‌کنند، مسلط هستند. بعد از پایان چهار قطعه محلی آهنگساز آنها، شریفیان روی صحنه رفت و از تاباکوف تشکر کرد و مورد تشویق پرشور نوازندگان و حضار قرار گرفت.

بقیه برنامه شامل دو قطعه‌ای بود که در رپرتوارهای تاباکوف زیاد دیده می‌شود و جزو قطعات ثابتی هستند که معمولا با ارکسترها در سرتاسر جهان اجرا می‌کند. اولی «رومئو و ژولیت» ساخته چایکوفسکی و بعدی «سمفونی دنیای نو» اثر دورژاک.

«رومئو و ژولیت» در کنار باله «دریاچه قو» از محبوب‌ترین آثار چایکوفسکی است. تحت‌تاثیر نمایش ویلیام شکسپیر این قطعه هم فراز و فرودهای زیادی دارد. لحظاتی از آن حماسی می‌شود و بخش‌هایی لحن تغزلی و عاشقانه دارد. در اجرای «رومئو و ژولیت» چیزی که بیشتر از همه به چشم می‌آمد مهارت نوازندگان سازهای زهی ارکستر سمفونیک بود. آنها موفق شدند این قطعه نه چندان ساده را سطح بالا و در حد بهترین ارکسترهای جهان بنوازند. بعد از اتمام قطعه نوازندگان که مشخص بود خودشان هم از اجرایشان راضی هستند با کوبیدن پایشان روی صحنه تاباکوف را با اشتیاق زیاد تشویق کردند. این لحظه شور مشترک میان نوازندگان و مخاطبان برای تشویق رهبر ارکستر مهمان جزو خاطرات خوب امسال جشنواره موسیقی فجر شد.

بعد از آنتراکت نوبت به آخرین قطعه، سمفونی شماره نهم دورژاک مشهور به «دنیای نو» رسید. این قطعه فرصتی بود تا نوازنده‌های سازهای بادی هم خودشان را نشان بدهند. سمفونی «دنیای نو» چهار موومان دارد که با ریتمی آرام با غلبه سازهای بادی و مشارکت ساز کوبه‌ای آغاز می‌شود و کم‌کم سازهای زهی هم به آنها می‌پیوندند. در موومان‌های بعدی قطعه سریع‌تر می‌شود و ریتم شادتری دارد. فینال پرقدرت و شادمان سمفونی پایانی مناسب برای کنسرت درجه یکی بود که توانست دوستداران موسیقی کلاسیک را به وجد بیاورد. قطعا حضور رهبر ارکستری مثل تاباکوف در موفقیت شنبه شب ارکستر سمفونیک تهران بی‌تاثیر نبوده است. هرچند درنهایت همه این‌ها را مدیون مدیر هنری ارکستر، علی رهبری هستیم. این روزها ارکستر سمفونیک تهران در اوج است. اجراهایش را از دست ندهید.