موسیقی ما - در میان هیأت داوران اولین دوره جایزه ققنوس، نام یک کارگردان باسابقه و خوش‌نام به چشم می‌خورد؛ «پوران درخشنده» کارگردان فیلم‌هایی چون «هیس! دخترها فریاد نمی‌زنند»، «بچه‌های ابدی»، «رویای خیس»، «شمعی در باد» و... که  حالا در کنار صاحب‌نظران دیگر به قضاوت آثار راه یافته به بخش نهایی اولین دوره جایزه ققنوس نشسته است. با این بانوی هنرمند درباره این رویداد نوپا در ایران به گفتگو نشستیم.
 

• * خلأ حضور تصویر در کنار موسیقی و تولید ویدیو-کلیپ سال‌ها در موسیقی ایران احساس می‌شد. چه شد که شما در هیئت داوران این جایزه حضور پیدا کردید؟

حقیقت این است که چنین اتفاقی خیلی دیر رخ داده است. ما نسل جوانی داریم که به‌شدت علاقه‌مند به موسیقی هستند و حرف‌هایی برای گفتن دارند. این شاید فرصتی باشد که برای آنها به وجود می‌آوریم تا بتوانند آنچه را که در قالب موسیقی، ترانه و کلیپ در ذهن دارند بروز دهند. به نظر من، این اتفاق بسیار مثبت و خوبی است و زمانی که به من گفتند قرار است که چنین جشنواره‌ای برگزار شود و در مورد کلیپ‌های موسیقی داوری کنم، با کمال میل پذیرفتم. این خلأ که شما به آن اشاره می‌کنید را من هم احساس می‌کردم و درگذشت زنده‌یاد «مرتضی پاشایی» نشان داد که قشر جوان ما به این شعر و موسیقی وابسته هستند. ما این‌همه ظرفیت و پتانسیل داریم، ولی هنوز به اهمیت آن پی نبرده‌ایم.

در همه‌جای دنیا جشنواره‌های موزیک‌-ویدئو وجود دارد ولی ما خیلی دیر این راه را شروع کرده‌ایم. شاید الان بچه‌های ما کلیپ‌های خوبی به شکل استاندارد تولید نکرده باشند، ولی مطمئن هستم که در سال‌های آتی فرصت ظهور استعدادهای تازه و درخشان پیش می‌آید. جامعه ما جامعه جوانی است و ما قشر جوان گسترده و  پویایی داریم؛ بنابراین وظیفه داریم به عنوان برنامه‌ریزان فرهنگی به فکر جوانان‌مان باشیم. جایزه «ققنوس» یکی از آن برنامه‌هایی است که جای خالی‌اش کاملاً حس می‌شد و برگزاری آن نوید اتفاقات خوب در سال‌های آینده را خواهد داد.
 

• * اهمیت تصویر در کنار موسیقی از دیدگاه شما چگونه است؟

موسیقی بدون تصویر کمتر معنا دارد. در همه‌جای دنیا موسیقی به همراه تصویر است تا مفهوم خود را به صورت کامل‌تری انتقال دهد. روایت در موسیقی دنیا از طریق کلیپ انجام می‌شود و می دانیم که تجربه‌های بسیاری هم در این زمینه صورت گرفته است که بعضاً بی‌نظیرند. طبیعتاً تأثیرگذاری موسیقی در کنار کلام خیلی بیشتر است و می‌تواند جوانان ما و فعالان موسیقی را به این نتیجه برساند که شعر و موسیقی خود را باید با فکر و وسواس موشکافانه‌ای انتخاب کنند. زیرا اگر قرار باشد که روی این شعر و موسیقی تصویر بیاید، حتماً باید با دقت نظر بیشتری انتخاب شده باشند. ترانه، ملودی، تنظیم و صدای خواننده همه و همه در کنار تصویر تأثیرگذاری دیگری پیدا می‌کنند و از سوی دیگر موجب می‌شوند که پدیدآورندگان یک اثر موسیقایی با دقت و تمرکز بیشتری روی اثر خود وقت گذاشته و بر پیامی که قرار است به مخاطب منتقل کنند، تفکر بیشتری کنند.
 

• * شما که معتقدید موسیقی بدون تصویر چیزی کم دارد، خودتان هم همین حساسیت را در فیلم‌هایتان نسبت به موسیقی دارید؟

موسیقی روی فیلم بسیار تأثیرگذار است و درونیات بازیگران از طریق موسیقی بیان می‌شود. البته به عقیده من نباید از فیلم بیرون بزند ولی در کنار فیلم باید بیانگر مفهوم کلی کار باشد. این موضوع برای من اهمیت دارد که موسیقی روی تصویر بنشیند و حرف فیلمساز را بیان کند. به همین دلیل همیشه موسیقی جایگاه ویژه‌ای نزد من داشته است.
 

• * سطح کیفی کلیپ‌های اولین دوره این جایزه را چگونه دیدید؟

این جشنواره در اولین سال خود قرار دارد و به نظرم هنوز به اهمیت تصویرگذاری روی موسیقی پی برده نشده است. من فکر می‌کنم بسیاری از آثاری که در این دوره شرکت کرده‌اند، احتیاج به کارگردانی دقیق‌تر، خلاقیت و نوآوری دارند. اکثر این کلیپ‌ها فاقد خلاقیت هستند و بیشتر احساس می‌شود که صرفاً یک تصویر روی موسیقی گذاشته‌اند. این تصویرگذاری غلط است و شما باید بدانید که چرا تصاویر را انتخاب می کنید و آیا این تصویر می‌تواند موثر باشد یا نه؟ حتی گاهی اوقات من می‌بینم که بیننده را پس می‌زند و اصلاً ضد مفهوم و پیام خود عمل می‌کند. البته این توقع زیادی است که بخواهیم تمام آثار از استاندارد لازم برخوردار باشند؛ چون این تجربه تاکنون وجود نداشته و باید به جوانان فرصت دهیم تا به اهمیت تصویر، فکر، خلاقیت و نوآوری پی ببرند.
 

• * حتی می‌دانیم که بسیاری از کارگردانان بزرگ دنیا کار خود را از ساخت کلیپ آغاز کرده‌اند و یا هنوز هم در این زمینه دست به تجربیاتی می‌زنند.

دقیقاً همینطور است، به دلیل اینکه باید در یک زمان کوتاه پنج دقیقه‌ای یک مفهوم بزرگ و عمیق را منتقل کنید. این تجربه بعداً به کمک فیلمساز آمده و شما می‌توانید حرف‌های بزرگ‌تری را در قالب یک فیلم بلند عنوان کنید. فیلمسازی کوتاه از فیلم بلند سخت‌تر است زیرا باید در زمان محدودی به سادگی حرف خود را بزنید. من امیددوارم که به مرور در مورد این موضوع صحبت می‌شود و اتفاقات خوبی در زمینه ساخت موزیک-ویدئو رخ می‌دهد. من این جشنواره را خصوصاً برای جوانان به فال نیک می‌گیرم. حرف من الان با جوانان است. کسانی که می‌دانم چقدر عاشق موسیقی هستند ولی امکانات و شرایط لازم را ندارند. فرصت این جشنواره ایجاده شده که به خلق رقابت منجر شود و ما بهترین‌ها را در جوانانی که در زمینه موسیقی پاپ یا ایرانی فعالیت می‌کنند، پیدا کنیم. برای انتقال اندیشه باید فکر کرد و فرصت گذاشت و دید و مطالعه کرد. بنابراین نباید انتظار داشه باشیم که در این اولین جشنواره تمام آثار در حد استاندارد باشند. کارهای خوب هم داریم ولی تعداد آنها انگشت‌شمار است. ما می‌خواهیم آثار خوب آنقدر زیاد باشد که بین آنها به سختی بهترین‌ها را انتخاب کنیم.