موسیقی ما - روز گذشته سومین جلسه سالانه مجمع صنفی تولیدکنندگان آثار شنیداری، رأس ساعت 2 در سالن شماره 4 مرکز همایش‌های برج میلاد برگزار شد و دو ساعت به طول انجامید. تشکلی غیردولتی که تابستان سال 94 فعالیت خود را رسماً آغاز کرد تا در جهت تأسیس و فعالیت جدی صنف خود قدم بردارد؛ صنفی که به گفته کارشناسان و منتقدان، جای خالی آن خصوصاً طی سال‌های اخیر که مقوله انتشار آثار موسیقی با بحران‌های جدی رو‌به‌رو بوده، به شدت حس می‌شده است.

با بابک چمن‌آرا به عنوان رئیس هیئت مدیره این مجمع گفت‌وگویی انجام دادیم و درباره جزئیات این جلسه صحبت کردیم.

 

• * روز گذشته جدیدترین جلسه مجمع صنفی تولیدکنندگان آثار شنیداری برگزار شد. در این جلسه چه اتفاقاتی رخ داد؟

در واقع روز گذشته سومین جلسه سالانه مجمع صنفی ما با حضور نماینده وزارت کشور برگزار شد. جلسات سالانه هم به این معنی است که طبق اساسنامه، ما موظفیم سالی یک‌بار به برخی موارد رسیدگی کنیم. در این جلسه، ما گزارش هیئت مدیره، پیشنهادات هیئت مدیره برای سال آینده و گزارش بازرس را شنیدیم.

یکی از موارد هر ساله‌ی مجمع سالیانه، مشخص کردن روزنامه رسمی‌ای است که آگهی‌هایمان را آنجا منتشر می‌کنیم که همان روزنامه قبلی یعنی «قانون» تصویب شد. به اضافه اینکه ما باید هر سال بازرسمان را انتخاب کنیم که امسال دو نفر کاندید داشتیم؛ در این جلسه علی عزیزی بیشترین رأی را آورد و به عنوان بازرس انتخاب شد. امیرحسین سینکی هم رأی کمتری آورد و به عنوان بازرس علی‌البدل مجمع صنفی انتخاب شد.

ما در دو هفته گذشته عضوگیری را شروع کردیم که چند نفر عضو رسمی شده‌اند و امروز هم عضوگیری ادامه پیدا کرد و تعداد بیشتری به ما پیوستند که امیدواریم این عضوگیری در روزهای آینده سرعت بیشتری بگیرد و با این حق عضویت، کارهایی که می‌خواهیم پیش برده شوند. تا الان چون نتوانسته بودیم عضوگیری رسمی انجام دهیم، در تمام جلسات اعلام می‌کردیم که شرکت‌هایی که پروانه آنها اعتبار تاریخی دارد، در جلسه حضور پیدا کنند. اما با توجه به اینکه عضوگیری شروع شده، از این به بعد هر حضوری که بخواهیم داشته باشیم فقط برای شرکت‌ها و موسسات و افراد حقوقی خواهد بود که حق عضویت را پرداخت، برگه عضویت را پر کرده‌اند و کارت عضویت برایشان صادر شده است.
 

• * نقطه عطف این جلسه و مسایل و پیشنهاد‌های مطرح شده، چه بود؟

خیلی وارد جزئیاتِ پیشنهادها نمی‌شوم اما عمده پیشنهادات حول چند محور می‌چرخید؛ یک بخش مربوط به واگذاری مسئولیت‌های غیرحاکمیتی از بدنه دولت به مجمع صنفی بود. یعنی اینکه قانون در طول این سال‌ها در نظر گرفته که بخشی از کارها وظیفه دولت نیست ولی چون جای خصوصی وجود نداشته که این کارها را انجام دهد، دولت بالأجبار و برای اینکه کارها زمین نماند، آنها را انجام می‌‌داده است. ولی الان که این مجمع صنفی وجود دارد، بخشی از این کارهای غیرحاکمیتی باید به این مجمع واگذار شود.
 

• * مثل چه کارهایی؟

مثل صدور و تمدید پروانه‌ها. این موضوع طی چند دهه گذشته با ملاک‌های درست و غلط، توسط مرکز موسیقی انجام می‌شده ولی وقتی یک مرجع صنفی وجود دارد و کارش را کاملاً حرفه‌ای انجام می‌دهد، باید سهم مهمی در تمدید و واگذاری و صدور پروانه‌های فعالیت داشته باشد. وقتی که ما خودمان این پروانه‌ها را صادر کنیم، طبیعتاً دنبال آن را هم خواهیم گرفت و اگر هر مشکلی برای هرکس پیش آمد، بیشتر از بخش دولتی می‌توانیم پیگیر آن باشیم.
 
در ادامه اینکه به هر حال خانه موسیقی و دفتر موسیقی، ارگان‌های دولتی و حمایتی هنر هستند و با مجمع صنفی همه ما، اهداف مشترک دارند. در جلساتی که داشتیم، بر این شد که فعالیت‌های مشترکی از جمله پیگیری‌های حقوقی، قبل از اینکه به دادگاه‌ها ارسال و وارد مسائل پیچیده و کاغذبازی‌های دادگستری شوند، با نظر این مثلث کارشناسی شوند. موارد دیگری مثل برگزاری نمایشگاه‌های مشترک هم جزء پیشنهادهای هیئت مدیره ما بود و فعلاً منتظریم تا تکلیف دفتر موسیقی مشخص شود. با توجه به تعویض وزیر، امیدواریم که آقای طالبی باقی بماند و بتوانیم از تجربه‌ای که در این چند سال کسب کرده و شناختی که نسبت به کارش پیدا کرده، هم ما در سال‌های آینده استفاده بیشتری ببریم و هم هنرمندان.
 

• * صحبت‌هایی زیادی در این سال‌ها انجام شده که خیلی مواقع در حد حرف باقی مانده‌اند. چقدر این تصمیمیات شما به عملی شدن نزدیک‌اند و مجمع صنفی ناشران برای سرعت بخشیدن به این اتفاق چه کارهایی انجام داده است؟

این‌ها کارهایی نیستند که بگوییم قرار است برای غریبه‌ها انجام دهیم و حالا زمانش اهمیت ندارد؛ کار و آینده ما است آن هم در شرایطی که وضعیت صنفی ما به خصوص در بخش نشر، لبه پرتگاه قرار دارد. بنابراین نمی‌توانیم نسبت به این مسائل بی‌تفاوت باشیم. ضمن اینکه قبول داریم خیلی از این تغییرات زمان‌بر است و خیلی از آنها در بن‌بست‌هایی گیر می‌کنند که آزاردهنده هستند. نمی‌توانم تضمین دهم که همه این کارها ظرف یکی، دو ماه آینده انجام شود. چراکه تغییر مدیرها و سلیقه آنها و اتفاقاتی که در جامعه می‌افتد، روی این نظرات تأثیر دارد. با برگزاری انتخابات، تمامی بدنه وزارت کشور درگیر برگزاری انتخابات و داستان‌های بعد از آن شد و چون نماینده وزارت کشور باید در جلسه ما حضور داشته باشد، باعث شد جلسه مجمع ما دو ماه به تعویق بیافتد. منظور اینکه یک‌سری اتفاق‌ها دست ما نیست اما اراده ما بر این است که این کارها انجام شود، آن هم نه برای رضای شخص خاصی، برای اینکه زندگی حرفه‌ای خودمان به آن وابسته است.
 
خیلی کارها هم انجام شده؛ مثلاً در گزارش مدیرعامل آمده بود که ما دوره دو هفته‌ای اماکن را برای برگزاری کنسرت‌ها به دو روز رساندیم. بخشی از این کارها انجام شده و بخشی هم انجام خواهد شد و واقعاً نمی‌توان برای آن زمان تعیین کرد.
 

• * به هر حال تمام این اتفاقات هدفی جز اعتلای موسیقی را دنبال نمی‌کنند و هدفم از این سوال این بود که در یکی دو سالی که این مجمع راه افتاده چه کار مهمی توانسته برای موسیقی انجام دهد؟

ما خودمان هم روز اول فکر می‌کردیم در مدت زمان کمتری، کارهای بیشتری انجام خواهیم داد. خود من بقیه اتحادیه‌ها و مجامع را نگاه می‌کردم و اصلاً تصورم نسبت به یک مجمع نوپا تفاوت داشت. بگذارید یک مثال بزنم؛ وقتی بقیه اتحادیه‌ها می‌خواهند تغییر کنند، نهایتاً این خواهد بود که برای یک ساختمان بیست، سی ساله، یک دست مبل جدید بخرند یا نهایتاً رنگ نما را عوض کنند ولی ما نه تنها باید برای این ساختمان پی‌ریزی می‌کردیم بلکه باید تمام مجوزهایی که برای ساخت یک ساختمان لازم است را هم می‌گرفتیم. استعلام‌های ما هر کدام چندین ماه طول می‌کشید. ما چنین ذهنیتی نداشتیم و تا زمانی هم که این کار انجام نمی‌شد، نمی‌توانستیم پروانه داشته باشیم.
 
در مورد اینکه چه کارهایی انجام داده‌ایم هم باید بگویم هر چه در توانمان بوده انجام داده‌ایم که کم هم نبوده‌اند و شاید صحبت درباره جزئیات آن، یک گفت و گوی مفصل دیگر را بطلبد.
 

• * برای مشکل مجوز تک قطعات چطور؟ کاری انجام داده‌اید؟

در آخرین جلسه‌ای که چند ماه پیش با مدیر دفتر موسیقی داشتیم، قرار شد تغییراتی انجام شود و روند انتشار تک‌ترک‌ها ساده‌تر شود. همانطور که دفتر موسیقی با پیشنهاد ما مبنی بر اینکه آثار بی‌کلام، راحت‌تر و بدون کارشناسی عجیب و غریب مجوز بگیرند موافقت کرد، در مورد تک‌ترک‌ها هم قرار بود تسهیلاتی انجام پذیرد که تا یک جاهایی هم پیش رفت ولی خود من هم دو، سه هفته است متوجه شده‌ام ظاهراً داستان تک ترک‌ها، به تجدید نظرهایی توسط دفتر موسیقی برخورده که البته جزئیات آن را نمی‌دانم اما امیدوارم این تغییرات، در راستای تسهیل این ماجرا باشد. با توجه به شناختی که از آقای طالبی دارم، فکر می‌کنم این توقف برای رسیدگی به کارهای عقب افتاده و پیدا کردن شکل جدیدتر و بهتر باشد. البته که من نمی‌توانم این را از زبان آقای طالبی بگویم و فقط نظر خودم را گفتم.
 

• * پیشنهاد شده بود که شرکت‌های درجه یک موسیقی که سال‌ها است فعالیت می‌کنند، بتوانند تک قطعه‌های هنرمندانشان را با لِیبل خود و بدون اینکه نیاز به گرفتن مجوز از ارشاد داشته باشند، منتشر کنند. این موضوع به کجا رسید؟

تا جایی که می‌دانم هنوز شرکت‌ها برای انتشار آثارشان، آنها را به دفتر موسیقی ارائه می‌دهند مگر اینکه کار بی‌کلام باشد. قضیه درجه‌بندی شرکت‌ها هم، موضوعی است که دفتر موسیقی قصد داشت (یا قصد دارد) انجام دهد و به فکر راه حل‌های مختلفی هم برای آن بود. دفتر موسیقی نظر مجمع را هم پرسید و دو سه ماه پیش، ما بعد از دو ماه بررسی توانستیم درجه‌بندی‌های پیشنهادی مجمع را به دفتر موسیقی اعلام کنیم که شامل یک شیوه درجه‌بندی برای برگزارکننده‌های کنسرت است و یک شیوه هم برای ناشران موسیقی. حتی پیشنهاد داده بودیم که هر کدام از این درجه‌ها چه امکاناتی داشته باشند. اما اینکه دفتر موسیقی این را چه زمان و به چه شیوه‌ای اجرا کند را هنوز نمی‌دانم. ما در واقع یک فرمول به آنها دادیم که طبق آن می‌توانند هر شرکتی که می‌خواهند را در این فرمول قرار دهند و به راحتی درجه آن شرکت را مشخص کنند.
 

• * به عنوان سوال آخر هم بگویید به نظر شما در حال حاضر مهمترین مشکل موسیقی که پیگیر رفع شدن آن هم هستید چیست؟

آنقدر زیاد است که نمی‌توان گفت کدام مهمتر است. اما می‌توان به قانون کپی‌رایت اشاره کرد که اگر این قانون اجرا شود، می‌توانیم جلوی کانال‌ها، سایت‌ها و تمامی مَجاری مجازی که موسیقی را بدون مجوز و اجازه صاحبان اثر منتشر می‌کنند را بگیریم. مسئله مهم بعدی، مالیات است که براساس صحبت‌های امروز مدیرعامل، جلساتی با مدیران و معاونان رده بالای وزارت دارایی داشته‌ایم اما طبیعتاً تصویب آن زمان‌بر خواهد بود.